Chè vằng là loại cây được dân gian ta truyền lại với công dụng lợi sữa và tốt cho mẹ sau sinh. Vậy ngoài những lợi ích trên ra thì chè vằng nói chung hay cao chè vằng nói riêng còn có công dụng gì? trong bài viết này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về tác dụng của chè vằng và trả lời các câu hỏi sau:
Chè vằng là loại cây như thế nào? L
Chè vằng là loại thảo dược thiên nhiên, mọc hoang dại nơi đồi núi, mọc nhiều ở miền Trung đặc biệt là Quảng TRị. Chè vằng có tên khoa học là jasminum subtriplinerve, là loài thực vật thuộc họ Oliu ( nhài Oleaceae). Chè vằng còn được dân gian ta gọi dưới nhiều tên khác như: cước man, cẩm văn, dây vằng…
Các loại chè vằng:
Chè vằng có 3 loại: chè vằng sẻ, chè vằng trâu và chè vằng núi.
Chè vằng sẻ hay còn được gọi là vằng lá nhỏ. Đây là loại chè vằng tốt nhất trong 3 loại chè vằng và được sử dụng làm dược liệu chữa nhiều loại bệnh, đặc biệt tốt cho phụ nữ sau sinh với những công dụng như: lợi sữa, kháng viêm…chè vằng sẻ có đường kính thân nhỏ dưới 6mm, lá mỏng, nhỏ. Hoa chè vằng màu trắng thường có từ 7-10 cánh đều nhau, hương thơm nhẹ. Khi phơi khô lên, chè vằng sẻ vẫn giữ được màu xanh nhạt, hòa nước uống nước chè vằng sẽ trong, không có vẩn, nước vàng nhạt nhìn rất đẹp mắt. Uống chè vằng sẻ có vị đắng thanh, ngọt dần về sau và không khó uống cũng như không quá đắng.
Chè vằng trâu còn được gọi là vằng lá to. Chè vằng trâu thì không có nhiều dưỡng chất quý như chè vằng sẻ,chè vằng trâu vẫn được dùng làm thuốc nhưng không được ưu tiên như chè vằng sẻ. Chè vằng trâu có lá to, khi phơi khô sẽ có màu vàng đậm nâu, khi hòa nước nước sẽ có màu đậm, nhiều vẩn và uống có vị đắng gắt và khó uống hơn nhiều so với chè vằng sẻ.
Chè vằng núi: không được sử dụng để làm thuốc.
Chè vằng và lá ngón có nhiều đặc điểm khá là giống nhau, vì vậy mọi người cần hiểu rõ được đặc điểm của cây chè vằng để tránh nhận nhầm với cây lá ngón. Chè vằng là dược liệu còn lá ngón là loại lá khi ăn vào có thể dẫn đến tử vong, nhận biết chè vằng để phân biệt lá chè vằng với lá ngón qua lá chè vằng. Lá chè vằng có 3 gân rõ rệt, hoa chè vằng màu trắng có các cánh bằng nhau, từ 5-10 cánh. Quả chè vằng khi chín sẽ mọng nước và có hạt cứng bên trong.
Tác dụng của chè vằng, cao chè vằng
Theo đông y, chè vằng có tính mát giúp thanh nhiệt, giải độc, mát gan và đặc biệt tốt cho phụ nữ sau sinh. Theo khoa học, trong chè vằng có chứa các hợp chất chính như: Flavonoid, Glucozit đắng và Ancaloid…đem lại rất nhiều công dụng chữa bệnh cho con người. (nguồn 1)
1.Tác dụng lợi sữa, mát sữa:
Chè vằng là cái tên quen thuộc, là loại thảo dược gần gũi với các mẹ sau sinh bởi công dụng lợi sữa tuyệt vời. Sau sinh chắc hẳn sẽ có rất nhiều mẹ trong tình trạng ít sữa, mất sữa hay không mát sữa, những điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sữa mẹ. Chè vằng là “cứu tinh”cho các chị em đang trong tình trạng trên. Trong thành phần chè vằng có chứa glycozit đắng, giúp kích thích ăn ngon miệng, mẹ ăn ngon, hấp thụ tốt giúp lượng sữa dồi dào hơn và đầy đủ chất dinh dưỡng giúp cho sự phát triển toàn diện của bé yêu trong những năm tháng đầu đời.
2.Công dụng kháng viêm hiệu quả:
Với thành phần alcloid, nhựa favonoid trong chè vằng, có tác dụng chống khuẩn, kháng viêm, nhanh chóng làm lành các vết thương, giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi sau sinh, hạn chế viêm nhiễm phụ khoa.
3.Khắc phục tình trạng ăn không ngon, mất ngủ:
Như đã nêu ở trên, trong thành phần chè vằng có glycozit đắng làm cho chè vằng có vị đắng thanh, mới uống thì sẽ đắng nhưng ngọt dần về sau. Vị đắng thanh của chè vằng giúp kích thích ngon miệng, khắc phục tình trạng chán ăn, lười ăn.
Chè vằng còn giúp cải thiện giấc ngủ. uống chè vằng thường xuyên sẽ giúp giấc ngủ ngon và sâu giấc hơn.giấc ngủ ngon sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, xua tan mệt mỏi,uể oải.
4. Tác dụng giảm cân:
Sau sinh vừa muốn nhiều sữa mà vẫn có thân hình thon gọn thì lựa chọn chè vằng là quá hợp lý đó nha! Chè vằng có tác dụng giúp kích thích ngon miệng giúp mẹ ăn nhiều hơn, lợi sữa hơn ngoài ra còn giúp hạn chế hấp thu chất béo. Mẹ ăn nhiều nhưng không béo mà còn giảm được cân, nhanh chóng lấy lại thân hình thon gọn như lúc chưa mang bầu. quả là rất tuyệt vời phải không nào các mẹ?
5.Chữa kinh nguyệt không đều ở phụ nữ:
Kinh nguyệt được coi là thước đo phản ánh sức khỏe của chị em phụ nữ. Kinh nguyệt không đồng đều khiến chị em lo lắng. Có người thì chu kỳ đến sớm hơn, có người lại vài tháng mới có 1 lần, kinh nguyệt không đều ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, vậy làm thế nào để khắc phục tình trạng trên ? Trong các cách chữa kinh nguyệt không đều thì chè vằng cũng góp mặt trong bài thuốc trị kinh nguyệt không đêu. Chỉ với 20g chè vằng, 15g ích mẫu, 15g hy thiêm, 8g ngải cứu, tất cả đem thái nhỏ phơi khô rồi sắc với 420ml nước, chờ nước cạn đến khi còn 100ml nước là có thể uống được. Uống 2 lần mỗi ngày sẽ giúp các bạn sớm có chu kỳ kinh nguyệt đều hơn.
6.Ngoài ra cao chè vằng còn có tác dụng chữa:
Áp xe vú, các bệnh về răng miệng, chữa rắn cắn, giúp huyết áp ổn định, giảm mỡ máu hiệu quả, tuần hoàn máu tốt hơn…
Những lưu ý khi sử dụng chè vằng: không sử dụng khi đói bụng, không uống quá đặc, không sử dụng cho phụ nữ mang thai, không sử dụng cho người cao huyết áp, không sử dụng cho trẻ em dưới 5 tuổi.
Như vậy, bài viết trên đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về những công dụng của chè vằng, mọi người hãy sử dụng chè vằng đúng cách để chè vằng thực sự là “thần dược” giá rẻ nha!
Như vậy tổng kết lại, chè vằng có các tác dụng như:
- Làm lợi sữa, mát sữa
- Kháng viêm
- Giúp ăn ngon, chữa mất ngủ
- Tác dụng giảm cân sau sinh
- Chữa kinh nguyệt không đều
- Ổn định huyết áp
- Giảm mỡ máu
- Chữa bệnh răng miệng
Chè vằng khô hay cao chè vằng tốt hơn?
Về công dụng thì chè vằng khô hay cao chè vằng đều có tác dụng như nhau. Chè vằng khô và cao chè vằng chỉ khác nhau về cách sử dụng. Chè vằng khô thì thơm hơn so với cao chè vằng. Nhưng chè vằng khô phải đun/nấu còn cao chè vằng phải pha với nước. Ngoài ra còn có một số loại chè vằng khác như: chè vằng tươi, chè vằng bột, … Sau đây là bảng tổng hợp ưu nhược điểm của các loại chè vằng:
| Loại sản phẩm | Ưu điểm | Nhược điểm |
| Chè vằng tươi | Còn giữ nguyên các chất trong cây | Khó bảo quản, giá thành cao Mùi vị khó uống, có vị chát do nhựa cây Khi sử dụng phải đun, mất thời gian mới có hiệu quả tốt nhất. Bất tiện khi sử dụng. |
| Chè vằng khô | Mùi vị thơm ngon dễ uống Dễ bảo quản hơn chè tươi nhưng kém hơn các loại khác Còn giữ được khoảng 70% tinh chất so với cây tươi | Dễ mua phải hàng sấy lưu huỳnh Giá thành cao đối với hàng chuẩn Khi sử dụng phải đun, mất thời gian mới có hiệu quả tốt nhất. Bất tiện khi sử dụng. |
| Chè vằng túi lọc | Tiện lợi, sử dụng được ở mọi nơi Giá thành rẻ Mùi vị dễ uống | Hiệu quả thấp, thường chỉ dùng để uống hàng ngày thay nước lọc/trà bình thường. |
| Chè vằng bột | Tiện lợi, sử dụng được ở mọi nơi Hiệu quả trung bình do phải qua nhiều công đoạn sản xuất | Giá thành cao |
| Cao chè vằng | Tiện lợi, dễ sử dụng Hiệu quả cao chỉ sau chè vằng tươi do được nấu trực tiếp từ cây chè vằng tươi và chè vằng tươi muốn sử dụng cũng phải đun lên như nấu cao. Giá hợp lý | Mùi vị gần giống chè tươi và không được thơm như chè vằng sao khô. |
Tham khảo thêm:
