Bạn đã biết đến cái tên “chè vằng” chưa? Nếu chưa thì bạn đừng bỏ qua bài viết bổ ích sau để tìm hiểu nhiều hơn về cây chè vằng – một loại dược liệu quý mà thiên nhiên đã ban tặng cho chúng ta.
Chè vằng là cây gì?
Chè vằng có tên khoa học là jasminum subtriplinerve, thuộc họ Nhài-Oleaceae. Một số tên gọi khác của loại cây này như: cẩm văn, vằng sẻ, râm leo, cước man…Từ xa xưa ở miền trung nước ta, chè vằng đã được dân gian ta áp dụng trong nhiều bài thuốc quý. Ít có loại dược liệu nào đem lại nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người như chè vằng.
Cây chè vằng nhìn như thế nào?
Chè vằng là loại dược liệu thiên nhiên mọc hoang trên núi, thân thảo, đường kính nhỏ tầm dưới 6mm. Lá chè vằng có hình bầu dục, có 3 gân rõ nét trên lá,1 gân ở giữa chia lá thành 2 phần bằng nhau, 2 gân còn lại ở 2 bên lá, giúp lá nhìn cân đối và đẹp. lá chè vằng cũng chính là một đặc điểm quan trọng để giúp chúng ta phân biệt chè vằng với lá ngón. Chè vằng thì là được liệu quý an toàn và lành tính nhưng lá ngón lại là loại lá ăn phải sẽ chết người, chính vì vậy mọi người cần hết sức cẩn thận trong việc phân biệt 2 loại cây này nhé!
Chè vằng là loại dược liệu phải không?
Đúng thế! Chè vằng là loại dược liệu có nguồn gốc thiên nhiên cực kỳ an toàn và đem lại cho con người vô vàn tác dụng tốt cho sức khỏe, đặc biệt là với phụ nữ sau sinh với công dụng lợi sữa hiệu quả. Dưới đây là những công dụng cụ thể mà chè vằng đem lại:
- Lợi sữa: chè vằng lợi sữa là công dụng đầu tiên phải kể đến khi nhắc tới chè vằng. nếu mẹ sau sinh nào đang gặp phải tình trạng ít sữa sau sinh thì chè vằng là sự lựa chọn hàng đầu đó ạ! Trong thành phần chè vằng có chứa: alcaloid nhựa, flavonoid, glycozit đắng…trong đó glycozit đắng giúp kích thích ăn ngon miệng, giúp mẹ ăn ngon miệng, lợi sữa, mát sữa, sữa sánh đặc và đầy đủ dưỡng chất.
- Giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi sau sinh: chè vằng giúp kích thích co giãn tử cung, phòng chống viêm nhiễm phụ khoa…tốt với mẹ sau sinh.
- Giảm cân: là công dụng nổi tiếng mà chè vằng đem lại. chè vằng giúp hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Những lớp mỡ thừa đang khiến bạn mất tự tin và lo lắng về nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, mỡ máu? Vậy hãy để chè vằng giải quyết triệt để vấn đề trên nhé, các bạn chỉ cần uống nước chè vằng kết hợp với chế độ ăn uống khoa học cũng là có thể nhanh chóng xua tan những ngấn mỡ kia rồi, chè vằng giúp các bạn ăn ngon miệng hơn nhưng không hấp thu nhiều chất béo, tránh hiện tượng tăng cân. Đặc biệt đối với mẹ sau sinh, uống chè vằng giúp giảm cân mà vẫn đủ sữa cho con bú đó.
- Thanh nhiệt mát gan, giải độc: theo đông y, chè vằng có tính mát, tương tự rau má, khi uống vào sẽ cấp nước cho cơ thể, thải độc, mát gan, trị mụn nhọt.
- Điều hòa kinh nguyệt: kinh nguyệt là điều đầu tiên phản ánh sức khỏe của phái nữ, nếu bạn có một chu kỳ kinh nguyệt không đều, có thể là ngắn có thể là dài, thậm trí là vài tháng mới có kinh nguyệt một lần…điều đó chứng tỏ sức khỏe của bạn cũng đang gặp vấn đề. Hiện tượng rối loạn kinh nguyệt khiến bạn lo lắng??? bạn yên tâm, chè vằng cũng có tên trong nhiều bài thuốc dân gian, chè vằng sẽ là trợ thủ đắc lực cho bạn trong việc điều hòa kinh nguyệt, bạn hãy duy trì uống nước chè vằng thường xuyên để sớm có chu kỳ kinh đều đặn nhé.
- Giảm mỡ máu, chữa bệnh dạ dày, chữa rắn cắn,…cũng là những công dụng của chè vằng.
Chế biến chè vằng dược liệu:
Chè vằng có thể được phơi khô hoặc được cô đặc lại thành cao chè vằng, cho dù là chè vằng hay cao chè vằng đi chăng nữa thì cũng đem lại hiệu quả như nhau nha các bạn.
Cách sử dụng chè vằng dược liệu:
Uống nước chè vằng được sử dụng rộng rãi nhất, mới uống bạn sẽ cảm thấy chè vằng có vị đắng và ngọt về sau, nhưng là đắng thanh, nên không quá khó uống đâu nha, chỉ vài ngày sau bạn sẽ quen uống chè vằng với hương vị đặc trưng mà nó mang lại.
Hòa theo hướng dẫn của nhà sản xuất: với 50g chè vằng khô đem hòa với 2.5 lít nước ở 80-100độ C, sau đó ủ thêm 15p, chờ nước ấm là có thể uống được.
Cao chè vằng: ½ gói cao chè vằng cũng đem hòa với 2.5 lít nước ở 80-100 độ C và chỉ cần chờ khoảng 5p để tinh chất ngấm ra, đến khi nước ấm là bạn có thể sử dụng rồi. hãy uống nước chè vằng, cao chè vằng thường xuyên để cảm nhận hiệu quả nhé!
Lưu ý khi sử dụng chè vằng dược liệu:
Chè vằng là một dược liệu quý, nhưng nếu bạn sử dụng sai cách thì sẽ gây nguy hiểm đến sức khỏe, bạn cần nhớ rõ những lưu ý sau:
- Tuyệt đối không sử dụng cho phụ nữ mang thai.
- Không sử dụng cho người huyết áp thấp.
- Không uống quá đặc, sẽ gây mất sữa sau sinh.
- Không dùng cho trẻ em dưới 5 tuổi.
- Không nên uống khi đói bụng.
- Không quá lạm dụng, không nên uống quá 50g chè vằng khô hoặc 35 g cao chè vằng mỗi ngày.
Như vậy qua bài viết này đã giúp các bạn tìm hiểu rõ hơn về cây chè vằng, đó là một loại dược liệu quý, hãy sử dụng chè vằng thường xuyên để đem lại công dụng chữa bệnh tuyệt vời nhé!
Tìm hiểu thêm về tác dụng của cây chè vằng
Sử dụng làm trà thanh nhiệt
Chè vằng trong đông y được liệt vào loại vị thuốc tính hàn giúp cân bằng các triệu chứng nhiệt trong người (lý thực nhiệt). Đặc biệt hữu hiệu đối với các triệu chứng do hỏa độc, nhiệt độc gây nhiễm khuẩn ngoài da, nhiễm khuẩn tiêu hóa,…
Công dụng chè vằng đối với các bệnh răng miệng, các bệnh về da
Như đã nói ở trên, chè vằng đặc biệt hữu hiệu với các bệnh liên quan tới nhiệt trong người: viêm lợi, sưng lợi do nóng trong, các bệnh về da, phát ban mẩn ngứa do nóng.
Ở trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh thường có hiện tượng phát ban nhiệt, rôm sảy, dân gian thường sử dụng chè vằng (hoặc kèm thêm một vài loại lá khác) để đun nước và tắm cho trẻ.
Tác dụng chữa mất ngủ, biếng ăn
Ancaloit trong chè vằng có tác dụng lên hệ thần kinh giúp dễ ngủ hơn mặc dù biểu hiện của chúng không quá rõ rệt trong thời gian ngắn. Người dùng nên sử dụng chè vằng trong thời gian dài thì mới cảm nhận được hiệu quả.
Glycoside trong chè vằng giúp tiêu hóa tốt hơn, từ đó người sử dụng có cảm giác thèm ăn và ăn ngon hơn.
Tác dụng với các bệnh tim mạch, huyết áp.
Chè vằng là vị thuốc nằm trong nhiều bài thuốc giúp chữa các bệnh về tim mạch, huyết áp. Theo kinh nghiệm đông y, chè vằng giúp ổn định huyết áp. Giảm mỡ trong máu từ đó giúp hạn chế các bệnh liên quan tới động mạch vành.
Theo tây y, hoạt chất Ancaloid có trong chè vằng giúp hạ huyết áp.
Công dụng với các bệnh về mỡ máu, mỡ gan
Như đã nói ở trên, chè vằng giúp giảm mỡ trong máu và gan. Đặc biệt, hoạt chất Flavonoid trong chè vằng có tác dụng giúp gan lọc bỏ các độc tố trong cơ thể.
Tác dụng lợi sữa, phục hồi sau sinh
Việc sử dụng chè vằng lợi sữa sau sinh đã được dân gian cũng như trong đông y sử dụng từ rất lâu. Phụ nữ sau sinh do nhiều nguyên nhân như: cơ địa, ăn uống, stress, sinh mổ,… dẫn tới tình trạng thiếu sữa, mất sữa. Hoặc có nhiều người cho con bú bình thường nhưng con không tăng cân, tăng chiều cao, dường như trẻ bú sữa mà không có dưỡng chất. Một số người nói do sữa nóng nên con bú mãi không lớn. Thực tế đây là tình trạng dưỡng chất trong sữa không có. Tựu chung lại có 3 tình trạng chính: mất sữa/không có sữa, ít sữa, sữa ít dưỡng chất (lỏng/nhạt,…).
Chè vằng có tác dụng hiệu quả cho cả 3 trường hợp trên. Ancaloid và Flavonoid trong chè vằng giúp kích thích sản sinh sữa, khắc phục tình trạng mất sữa. Đặc biệt hiệu quả với những người sinh mổ không có sữa. Thứ hai, chè vằng giúp chuyển hóa dưỡng chất từ mẹ vào trong sữa. Có thể hiểu đơn giản, với một số bà mẹ, ăn 10 phần chất vào người thì chỉ có 1,2 phần chuyển vào sữa. Chè vằng giúp tăng lượng dưỡng chất mẹ nạp vào cơ thể, chuyển hóa dinh dưỡng trong sữa giúp sữa “đặc” hơn, có nhiều chất cho con hơn.
Hoạt chất Flavonoid có trong chè vằng giúp kháng khuẩn, chống viêm, mau lành vết thương sau sinh nở. Giúp ngăn ngừa các chứng hậu sản. Sử dụng chè vằng giúp làm liền sẹo nhanh, đặc biệt là các vết rạn sau sinh.
Mời bạn xem thêm phóng sự phỏng vấn truyền hình bác sĩ y học cổ truyền về công dụng lợi sữa và giảm cân của chè vằng đối với phụ nữ sau sinh:
Tác dụng của chè vằng trong việc giảm cân
Chè vằng giúp làm giảm mỡ trong máu, trong gan, về lâu dài giúp giảm cân. Đặc biệt với phụ nữ đang cho con bú thì việc giảm cân càng có hiệu quả hơn do cơ chế chuyển hóa dinh dưỡng từ thực phẩm mẹ ăn vào sang sữa cho con bú, nên người mẹ đỡ phải dung nạp nhiều dưỡng chất, từ đó giúp mẹ sau sinh giảm cân hiệu quả, trong khi đó con thì lại có nhiều dưỡng chất từ sữa mẹ giúp bụ bẫm hơn.
Công dụng chữa áp xe vú
Theo kinh nghiệm dân gian, sử dụng chè vằng tươi giã nát bóp kèm với rượu rồi đắp lên vú sẽ giúp chữa bệnh áp xe vú.
Hỗ trợ phòng ngừa các bệnh ung thư
Ancaloid trong chè vằng giúp hạn chế được ung thư. Do vậy nên sử dụng chè vằng hàng ngày để phần nào đó giúp hạn chế được căn bệnh này.
Tác dụng chung đối với người cao tuổi
Với các dược tính của chè vằng trong việc giảm mỡ gan, mỡ máu, ổn định huyết áp, tính mát thì chè vằng rất phù hợp với người cao tuổi bị béo phì sử dụng hàng ngày.
Chè vằng loại nào tốt hơn, cao chè vằng hay chè vằng khô?
Chè vằng lợi sữa có nhiều loại, trong đó cao chè vằng và chè vằng khô là được sử dụng nhiều hơn cả. Ngoài ra còn có chè vằng tươi, chè vằng túi lọc, viên uống,... Mỗi loại có công dụng lợi sữa riêng. Sau đây là bảng so sánh các loại sản phẩm chè vằng lợi sữa:
Loại sản phẩm | Ưu điểm | Nhược điểm |
Chè vằng tươi | Còn giữ nguyên các chất trong cây | Khó bảo quản, giá thành cao Mùi vị khó uống, có vị chát do nhựa cây Khi sử dụng phải đun, mất thời gian mới có hiệu quả tốt nhất. Bất tiện khi sử dụng. |
Chè vằng khô | Mùi vị thơm ngon dễ uống Dễ bảo quản hơn chè tươi nhưng kém hơn các loại khác Còn giữ được khoảng 70% tinh chất so với cây tươi | Dễ mua phải hàng sấy lưu huỳnh Giá thành cao đối với hàng chuẩn Khi sử dụng phải đun, mất thời gian mới có hiệu quả tốt nhất. Bất tiện khi sử dụng. |
Chè vằng túi lọc | Tiện lợi, sử dụng được ở mọi nơi Giá thành rẻ Mùi vị dễ uống do khá nhạt | Hiệu quả thấp, thường chỉ dùng để uống hàng ngày thay nước lọc/trà bình thường. |
Chè vằng bột | Tiện lợi, sử dụng được ở mọi nơi Hiệu quả trung bình do phải qua nhiều công đoạn sản xuất | Giá thành cao. Không quá nhiều dưỡng chất. |
Cao chè vằng | Tiện lợi, dễ sử dụng Hiệu quả cao chỉ sau chè vằng tươi do được nấu trực tiếp từ cây chè vằng tươi và chè vằng tươi muốn sử dụng cũng phải đun lên như nấu cao. Giá hợp lý | Mùi vị gần giống chè tươi và không được thơm như chè vằng sao khô. |
Những lưu ý tuyệt đối phải ghi nhớ khi sử dụng chè vằng
Điều 1: TUYỆT ĐỐI KHÔNG DÙNG Chè vằng cho phụ nữ đang mang thai. Vì chè vằng có tác dụng co bóp cổ tử cung nên không tốt cho phụ nữ sắp sinh.
Điều 2: Người bị huyết áp thấp không nên dùng hoặc dùng pha loãng vì có thể xảy ra tình trạng chóng mặt, đau đầu, hạ huyết áp…
Điều 3: Dược thảo nói chung nếu không được sao vàng hạ thổ qua lửa mà chỉ phơi khô sẽ rất khó bảo quản được lâu. Có một cách khác giúp bảo quản lâu đó là sấy với diêm sinh (lưu huỳnh – một chất cực độc với cơ thể). Do vậy, quý khách hãy lưu ý kỹ điều này.
Điều 4: Chè vằng lá trâu thường to bản, thân to. Loại lá này không có tác dụng với sức khỏe. Hãy hỏi kỹ người tư vấn của bạn về sản phẩm mà bạn sẽ mua
Điều 5: Cao chè vằng thường dễ bị biến chất (chảy nhựa, ô xi hóa) nếu bị tiếp xúc nhiều với không khí. Do vậy, nếu bao gói sản phẩm sơ sài thì sẽ không đảm bảo được chất lượng của cao.
Nếu cần thêm thông tin, hãy liên hệ với bộ phận tư vấn của Vườn Dược Thảo qua hotline: 0984.722.327